Gián là loài côn trùng thuộc bộ Blattodea, có khoảng 30 trong số 4,600 loài gián sinh sống ở môi trường sống của con người. Khoảng 40 loài nổi tiếng được biết đến như côn trùng dịch hại. Tìm hiểu thêm đặc điểm sinh thái của gián, trong số đó có một số loài gián thường gặp như:

Gián xanh lá

Còn được biết đến như gián Cuba, gián xanh lá là loài côn trùng nhiệt đới xuất hiện phổ biến ở Mexico, Trung Mỹ, các vùng Nam Mỹ và miền ẩm ướt phía Nam nước Mỹ dọc vùng duyên hải vịnh Mexico. Gián Cuba dài xấp xỉ 22-24 mm và tương đối mỏng manh. Khác các loài gián khác thường biết, gián xanh lá có cánh và khả năng bay điêu luyện.

Gián xanh lá ăn các chất hữu cơ chứa đường như trái cây và soda. Gián trưởng thành có màu xanh lá nhạt còn gián non có màu từ nâu đục đến đen. Chủ yếu được tìm thấy ngoài tự nhiên, loài côn trùng này hoạt động về đêm và thường bị thu hút bởi ánh sáng phát ra từ nhà dân vào ban đêm.

Gián Cuba không sinh sản trong nhà và chỉ xâm nhập vào nhà khi ta quên không đóng cửa sổ và cửa ra vào. Lắp các tấm kính bảo vệ chắc chắn vào cửa sổ sẽ giúp ngăn chặn các loại côn trùng xâm nhập vào nhà bạn.

Gián gỗ Florida

Gián gỗ Floria được xếp vào loài gián hôi. Khi bị kẻ thù đe dọa, loài gián này tiết ra một chất lỏng rất hôi thối. Tại Floria ta có thể tìm thấy chúng dưới lá các cây cọ lùn. Đây là lý do người ta còn gọi gián gỗ Florida là rệp cọ.

Gián gỗ Florida có kích thước lớn, dài xấp xỉ 3-4 cm. Loài gián này nhìn bề ngoài không có cánh, nhưng không hẳn: Chúng có một vệt cánh ngắn. Gián gỗ Florida có màu đen và bề ngoài tương tự đặc điểm hình thái của gián Phương Đông. Tuy nhiên, kích thước của gián phương Đông trưởng thành thường nhỏ hơn 3 cm và chúng có cánh phát triển hơn, mặc dù vẫn không qua khỏi đỉnh bụng.

Loài gián này có thể được tìm thấy ngoài tự nhiên trong thân cây, lá vụn, hoặc các đống gỗ. Chúng phân bố phổ biến ở những vùng ấm áp, có độ ẩm cao như Florida, eo biển Georgia, eo biển Alabama và Mississippi, và quần đảo Tây Ấn. Dù không được xếp vào loại côn trùng dịch hại, gián gỗ Florida thường xâm nhập vào môi trường sống của con người để tìm hơi ấm. Trong nhà, loài côn trùng này có thể xuất hiện trong phòng tắm hoặc tầng hầm và thường bị thu hút bởi các ống nước rò rỉ.

Gián gỗ Florida đẻ các bọc trứng chứa trung bình 20-24 trứng. Tuy nhiên, ngay cả khi loài gián này còn chưa bắt đầu hành động, bạn vẫn nên bắt tay vào việc phòng ngừa chúng xâm nhập vào nhà. Gián gỗ Florida có thể vô tình được mang vào nhà thông qua khi nấp trong các bó củi hoặc chúng sẽ xâm nhập vào nhà thông qua các cửa ra vào và cửa sổ không đóng kín.

Gián châu Á

Giống như tên của chúng, gián Châu Á (Blattella asahinai) tập trung chủ yếu ở Đông Nam Á. Tuy nhiên, địa bàn của chúng đã mở rộng đáng kể và được biết đã xâm nhập hầu hết các ngôi nhà trên thế giới. Được phát hiện lần đầu tại Mỹ vào năm 1980, gián Châu Á đã lan rộng khắp các bang vùng Đông Nam nước Mỹ. Giống các loài gián khác, gián Châu Á là loài ăn tạp và ăn bất kì nguồn thực phẩm nào có thể. Chúng được biết là sinh vật trung gian mang mầm bệnh và truyền nhiễm dịch bệnh cho con người. Gián Châu Á là loài sinh vật rất mắn đẻ và chúng bùng nổ về số lượng vào mùa xuân và mùa hạ.

Gián Châu Á có bề ngoài giống hệt gián Đức. Gián trưởng thành dài khoảng 13-16 mm. Chúng có màu nâu sáng và có 2 vạch kẻ song song trên cổ phía sau đầu. Cách tốt nhất để phân biệt chúng là quan sát hoạt động của chúng. Gián Châu Á có khả năng bay, còn gián Đức thì không. Gián Châu Á chủ yếu sống ngoài tự nhiên trong khi gián Đức thường sinh trưởng trong nhà.

Gián Châu Á chủ yếu làm tổ ở những nơi tối tăm, ẩm ướt. Mặc dù chúng chủ yếu phá hoại ngoài tự nhiên, thỉnh thoảng chúng cũng xâm nhập vào nhà. Gián Châu Á hoạt động mạnh nhất vào lúc chạng vạng và bay một quãng đường xa đến nơi có nguồn ánh sáng. Bạn có thể trông thấy gián Châu Á bị thu hút bởi màn hình tivi hoặc treo lơ lửng gần bóng đèn và các thiết bị chiếu sáng khác. Nếu bạn phát hiện có gián Châu Á trong nhà, sử dụng màn che có thể đem lại hiệu quả trong việc phòng ngừa chúng xâm nhập.

Gián bạch tạng

Loài côn trùng được gọi là gián bạch tạng thực chất là những con gián mới lột xác. Khi một con gián phát triển nhanh hơn lớp vỏ bên ngoài của nó, còn được gọi là lớp cutin, chúng tách và lột bỏ lớp cutin. Phần da mềm ở dưới có màu trắng. Sau vài giờ, lớp cutin mới sẽ rắn chắc và đen dần, giống với màu đặc trưng của loài côn trùng này. Với một số loài gián, lớp vỏ ngoài này là nguồn thức ăn của cả thiếu trùng và gián trưởng thành.

Thiếu trùng gián chui ra khỏi vỏ trứng bằng cách tập trung tất cả sức lực. Các con non mới nở thì tương đối nhợt nhạt. Số lần lột xác mà các con gián phải trải qua đa dạng tùy theo loài. Qua các lần lột xác, thiếu trùng gián sẽ có bề ngoài ngày càng giống với gián trưởng thành.

Gián cát

Giống như tên của chúng, gián cát thường được tìm thấy gần sa mạc và cồn cát. Gián cát thuộc họ Corydalidae. Chúng dành phần lớn thời gian trong năm sống trong các đụn cát và có thể đào sâu xuống mặt đất. Gián cát ăn ngọn của các cây bụi ở sa mạc, đây cũng là nguồn cung cấp nước chính cho chúng. Các đường gợn sóng trên cát cho thấy sự hiện diện của chúng. Gián cát hoạt động về đêm, con cái trưởng thành nấp trong hang của nó gần như cả ngày để tránh ánh nắng mặt trời. Bề ngoài của gián cát đa dạng tùy theo loài, nhưng một số loài có đặc điểm như màu đen, không có cánh và có hình bầu dục. Gián cát đực có màu nâu nhạt. Loài gián này không gây hại đến con người và cũng không xâm nhập vào nhà để sinh sản.

Gián đầu đen

2 loài được biết đến như gián đầu đen là Blaberus craniifer và gián đĩa. Tuy nhiên Blaberus craniifer mới đúng là gián đầu đen. Loài gián này có một dấu vết riêng biệt, tương tự như cái đầu lâu trên ngực của chúng. Cánh của gián đầu đen thật sự có màu đen huyền. Loài côn trùng này sản sinh ra một mùi hôi mạnh như một biện pháp tự vệ trước kẻ thù.
Gián đĩa thường bị nhầm với gián đầu đen. Các dấu vết của chúng phức tạp hơn gián đầu đen thật sự. Gián đĩa cũng không có cánh đen. Cả 2 loài đều không có khả năng bay.

Gián Surinam

Gián Surinam là loài gián thích đào bới và gây hại đến thực vật. Loài gián này chủ yếu được tìm thấy ở những vùng nhiệt đới, ẩm ướt như miền Đông Nam nước Mỹ. Gián trưởng thành dài 18-25 mm. Gián cái có cánh màu sáng và đầu đen.

Gián Surinam ưa những nơi ẩm ướt, tối tăm và thường ẩn nấp trong góc hoặc bên dưới vật thể. Gián Surinam sinh sản bằng hình thức sinh sản đơn tính, cho phép gián cái tự đẻ trứng mà không cần gián đực thụ tinh. Trứng được giấu trong bụng của gián cái và nở ra bên trong. Gián cái có thể mang 3 bọc trứng, mỗi bọc chứa trung bình 24 trứng. Gián Surinam chủ yếu xuất hiện trong nhà. Tuy nhiên, chúng cũng tấn công nhà kính và vườn cây và là loài côn trùng phá hoại.

Gián gỗ

Mặc dù có nhiều loài gián thuộc loài gián gỗ, gián gỗ Pennsylvania là loài thường thấy nhất. Gián gỗ Pennsylvania đa dạng về kích thước, tùy thuộc vào giới tính. Gián đực trưởng thành dài 22-30 mm, còn gián cái khoảng 13-20 mm. Cơ thể của chúng có màu nâu sẫm, còn cánh cũng màu nâu, nhưng nhạt hơn. Gián cái có cánh ngắn. Gián đực bay rất giỏi, nhưng gián cái thì không biết bay.

Thường thì, gián gỗ không hay lui tới những nơi của con người. Chúng dành phần lớn thời gian trong năm sống ngoài tự nhiên trong thân gỗ. Tuy nhiên, vào khoảng tháng 5 và tháng 6, mùa giao phối cao điểm của chúng, gián đực sẽ bị thu hút bởi chất pheromone của gián cái trong nhà tiết ra nếu gián cái đang lang thang trong nhà. Gián gỗ có thể vô tình được mang vào nhà khi nấp trong các bó củi. Chúng không thích để trứng trong nhà.

Bước đầu tiên của việc xử lý gián là xác định chính xác loài gián. Các phương pháp áp dụng để kiểm soát một loài gián hiếm khi có tác dụng với loài khác. Vì vậy, tốt nhất là liên hệ với các chuyên gia kiểm soát côn trùng của Nano Vina nếu bạn nghi ngờ có gián phá hoại.