Đặc tính sinh thái, cách nhận diện và kiểm soát
Danh pháp khoa học: Ecitoninae spp.
Tổng quan
Giống như đặc điểm sinh học của nhiều loài kiến khác, cơ thể của kiến quân đội gồm 3 phần chính là đầu, bụng và ngực. Phần ngực của kiến quân đội nằm giữa đầu và bụng, gắn với bụng thông qua các khớp nối có hình tròn. Bụng của chúng có hình bầu dục, kim chích nằm trong phần cơ thể này.
Đầu của chúng gồm mắt, khoang miệng và râu. Miệng chúng gồm hai hàm, hàm ngoài và hàm trong, hàm ngoài cấu tạo giống cái kéo. Kiến quân đội không ăn được những vật ở thể rắn và chỉ tiêu thụ chất lỏng. Chúng sử dụng râu để ngửi, tiếp xúc và giao tiếp với đồng loại.
Hoạt động, thức ăn và tập tính
Có trên 200 loài kiến quân đội phân bố khắp thế giới. Ta có thể thấy chúng xuất hiện ở Trung Mỹ, Nam Mỹ, Châu Phi và các nước Châu Á. Kiến quân đội là loài di cư ăn thịt và rất hung hãn. Chúng tấn công mọi thứ bắt gặp, ăn không cần phân biệt; di trú đến nguồn thức ăn; và duy trì một hệ thống phân cấp xã hội phức tạp. Một tổ kiến quân đội bao gồm kiến chúa, kiến thợ, và kiến lính. Số lượng kiến trong một tổ có thể lên tới 24 triệu cá thể.
Không giống tập tính xã hội của nhiều loài kiến khác, kiến quân đội có tập quán di cư, chúng làm những cái tổ tạm thời xuyên suốt hành trình từ địa điểm này đến địa điểm khác. Tổ của chúng hình thành từ số lượng lớn kiến bám vào nhau, chúng xây các bức tường của tổ bằng cách kẹp chặt hàm trong và hàm ngoài của chúng lại với nhau. Trong quá trình di cư, chúng hành quân suốt đêm và nghỉ ngơi vào ban ngày. Quá trình di cư này thường kéo dài vài ngày.
Kiến thợ là những con cái không có chức năng sinh sản và không thể tự mình lập tổ. Thay vào đó, chúng làm nhiệm vụ tìm kiếm thức ăn, tha mồi về tổ. Các con kiến thợ nhỏ hơn có trách nhiệm chăm sóc trứng của kiến chúa, còn kiến lính bảo vệ tổ.
Kiến quân đội phát triển mạnh ở các vùng nhiệt đới, phổ biến nhất ở các đảo núi lửa, các ngọn núi cao và sa mạc rộng lớn, khu vực đầm lầy, vùng trũng của rừng nhiệt đới, rừng mưa nhiệt đới và rừng cây bụi.
Mặc dù chúng thường sống ở những nơi có khí hậu ẩm ướt, kiến quân đội có thể xâm nhập vào môi trường nông nghiệp và các khu vực cây cối rậm rạp để tìm kiếm thức ăn. Kiến quân đội có thể hạn chế nguồn thức ăn của các loài khác như chim, bọ cánh cứng và bò sát. Một bầy có thể giết chết cả lợn, gà, dê, rắn, thằn lằn và các động vật khác.
Kiến quân đội chủ yếu làm tổ trên cây cách biệt với mặt đất nhưng cũng có thể lập một trại đóng quân bằng cách bám vào nhau thành một khối lớn. Giai đoạn này, hàm trong và hàm ngoài của chúng gắn chặt với nhau, tạo thành những bức tường bảo vệ cho kiến chúa và các ấu trùng. Những khối kiến này chỉ hình thành tạm thời và phân tách ra khi đoàn kiến huy động.
Sinh sản
Sinh sản là nhiệm vụ của kiến chúa, chúng sẽ đẻ một loạt trứng mỗi kì. Kiến chúa có kích thước lớn, không có cánh và chẳng bao giờ rời tổ. Kiến chúa giao phối với nhiều con đực khác nhau và có thể đẻ đến 4 triệu trứng mỗi tháng nếu sống trong một tổ kiến khỏe mạnh.
Quy trình di cư và định cư của kiến quân đội phụ thuộc vào chu kì sinh sản của kiến chúa. Khi chúng tích trữ đủ thức ăn, chúng bắt đầu giai đoạn định cư và làm những cái tổ tạm thời.
Chúng thường định cư khoảng 2 đến 4 tuần, tận dụng khoảng thời gian này, kiến chúa đẻ khoảng 30,000 trứng mỗi ngày. Sau đó, ấu trùng sinh ra từ giai đoạn định cư trước đó đã bắt đầu nhả kén, trở thành nhộng và kiến trưởng thành. Khi dân số đã được gia tăng, kiến quân đội lại tiếp tục cuộc hành quân.
Tuổi thọ của kiến chúa và tổ của nó có thể lên đến 20 năm. Tuy nhiên, những con kiến đực “ăn không ngồi rồi” thường kết thúc vòng đời của mình sau khi giao phối với kiến chúa, còn kiến thợ chỉ sống được 1 năm.
Dấu hiệu xâm nhập
Kiến quân đội rất dễ nhận biết, chúng có tập tính di chuyển thành một đàn kiến thợ với số lượng khổng lồ đi tìm thức ăn để nuôi sống tổ. Tổ của chúng là một khối gồm nhiều cá thể kiến kết dính lại với nhau treo lủng lẳng trên cây, cách biệt với mặt đất. Thỉnh thoảng, kiến quân đội xâm nhập vào nhà và tìm các mẩu thức ăn thừa.
Thông tin bổ sung
Nếu bạn nghi có kiến quân đội xâm nhập vào nhà, đừng chần chừ, gọi ngay cho Nano Vina để lấy lời khuyên và nhờ họ hỗ trợ. Bên cạnh việc áp dụng các biện pháp kiểm soát cần thiết, các chuyên gia kiểm soát côn trùng dịch hại của Nano Vina sẽ cho bạn vài biện pháp phòng ngừa để quét sạch lũ kiến khỏi nhà bạn, bao gồm:
- Vệ sinh sạch sẽ. Thường xuyên lau chùi và dọn dẹp những nguồn thực phẩm thu hút kiến.
- Loại trừ kiến. Ngăn chặn chúng xâm nhập bằng cách bít chặt và theo dõi những nơi kiến có thể xâm nhập để làm tổ và tìm thức ăn. Nền nhà là nơi đặc biệt quan trọng cần phải chú ý.
- Các lớp mùn phải tách biệt với nền nhà và đừng bao giờ để cây cảnh tiếp xúc với vách nhà.
